Het milieu:Stand van zaken

Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, dat zijn(Gegevens 2019 of 2020)

19 gemeenten
162 km2
1 218 255 inwoners
+12% 10 jaar (Bron Statbel volgens BISA)
1 op 5 woont alleen Alleenstaanden vertegenwoordigen de helft van de Brusselse gezinnen. (Bron Statbel volgens BISA)
586 090 woningen
+8% 10 jaar (Bron Statbel en FOD Financiën, volgens BISA)
+ 1/3 bevolking De bevolking neemt op werkdagen met 1/3 toe door pendelaars. (Bron Statbel (EAK))

Verschillende vervoerswijzen

Brusselaars maken voor minder dan de helft van hun verplaatsingen gebruik van de auto. Anders de Brusselaars verplaatsen zich het vaakst te voet of met het openbaar vervoer.

De vervoerswijzen die door de inwoners van Brussel worden gebruikt, in verhouding tot het aantal verplaatsingen – in 2017 werden de verplaatsingen van de Brusselaars voor 46 percent gedaan per auto, voor 24 percent te voet, voor 21 percent met de metro, tram of bus, voor 4 percent met de fiets, voor 3 percent met de trein en voor 2 percent met andere vervoerswijzen.

Sinds 2000 hebben de collectieve en minder vervuilende vervoerswijzen een aanzienlijke vooruitgang geboekt :

+ 774% fietsers gemiddeld per piekuur(Gegevens 2019 ; Bron : Pro Velo)
+ 146% reizen met het openbaar vervoer (métro, tram, bus)(Gegevens 2018 ; Bron : MIVB)

De auto blijft echter het belangrijkste vervoermiddel voor verplaatsingen van en naar Vlaanderen en Wallonië.(Gegevens 2017 ; Bron : FOD Mobiliteit en Vervoer)

Een belangrijke economische bedrijvigheid in Brussel

626 000 banen, een cijfer dat sinds 2012 stabiel is gebleven maar een invloed van de COVID-maatregelen is waargenomen in 2020.(Gegevens 2017 ; Bron : Statbel volgens BISA)
94% van de banen bevindt zich in de tertiaire sector(Gegevens 2017 ; Bron : BISA)
13% van de Brusselse beroepsbevolking is werkloos(Gegevens 2018 ; Bron : Statbel)
14% dat is hoeveel de Brusselaar gemiddeld minder verdient dan de Belg(Gegevens 2018 ; Bron : Statbel)
Lees meer over de stad

Kwaliteit van de buitenlucht

Luchtvervuiling heeft een rechtstreekse impact op de volksgezondheid en het milieu.

We zien een grote verbetering in de afgelopen dertig jaar, maar er zijn nog steeds inspanningen nodig voor bepaalde verontreinigende stoffen die met name de luchtwegen aantasten, zoals fijnstof en stikstofoxiden (NO₂).

Tegenwoordig wordt de kwaliteit van de buitenlucht beoordeeld als - Redelijk goed

De impact van fijnstof op de gezondheid

De impact van fijnstof op de gezondheid hangt af van hun chemische aard en grootte (fijnere deeltjes dringen dieper door in de luchtwegen).

De voornaamste uitstoters van fijnstof

De uitstoot van fijn stof werd in 2017 voor 36 percent gedaan door het wegverkeer, voor 24 percent door woningen, voor 11 percent door afvalbeheer, voor 9 percent door de tertiaire sector, voor 1,3 percent door energieproductie en voor 18 percent door andere bronnen

(Gegevens 2019)

De uitstoot van fijnstof neemt af

Totale primaire emissie van fijnstof (PM₁₀)

Totale primaire emissie van fijnstof (PM 10) - tussen 1990 en 2005 is de emissie van fijnstof gedaald van ongeveer 1.700 ton naar 700 ton, of een vermindering van 60 percent in vijftien jaar. De uitstoot is tussen 2005 en 2017 gedaald tot onder de 500 ton, ofwel met 36 percent in twaalf jaar.

Stikstofdioxideconcentraties (NO₂)

NO₂ is een chemische verbinding die ook in de lucht voorkomt en mag niet worden verward met fijnstof. De door de meetstations gemeten concentraties voldoen aan de Europese doelstellingen (40 µg/m³) maar niet aan de nieuwe aanbevelingen van de Wereldgezondheidsorganisatie (10 µg/m³).

In 2019, 16 microgram per kubieke meter

NO₂ Minimale jaarlijkse gemiddelde NO2-concentratie: gemeten in een woonomgeving
(Gegevens 2020, waarschijnlijk beïnvloed door COVID-maatregelen)

In 2019, 34 microgram per kubieke meter

NO₂ Maximale jaarlijkse gemiddelde NO2-concentratie: gemeten in een verkeersomgeving.
(Gegevens 2020)

De voornaamste bronnen van stikstofdioxide

Gemiddeld houdt 45% van de gemeten NO₂  -concentratieverband met een oorzaak buiten het Brussels Gewest (achtergrondverontreiniging en gewestoverschrijdende bijdrage), 11% komt overeen met stedelijke achtergrondverontreiniging en 44% is verkeersgerelateerd.

(Gegevens 2015-2019)

Lees meer over lucht

Totaal energieverbruik van het Gewest

Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest verbruikte in 2019 18.891 GWh energie (voornamelijk aardgas, elektriciteit en brandstoffen en andere aardolieproducten).

De voornaamste verbruikers zijn: (Gegevens 2019)

36% Woningen
37% Kantoren
22% Transport

Totaal energieverbruik van het Gewest

Totaal energieverbruik van het Gewest

In 2017 heeft het brusselse Gewest bijna 20000 gigawattheure verbruikt. Tussen 2004 en 2017 is dit verbruik met 17 procent gedaald.

Energieverbruik van woningen

12 466 kWh Zo veel verbruikt elk huishouden gemiddeld per jaar. Dat cijfer stemt overeen met 5 koelkasten met een gemiddeld vermogen van 300 Watt die 24 uur per dag draaien gedurende een jaar.(Gegevens 2019)

Dit verbruik is gerelateerd aan(Gegevens 2019)

la cuisson pour 3 pourcents, les équipements éléctriques pour 13 pourcents, le chauffage de l'eau chaude sanitaire pour 15 pourcents et le chauffage des logements pour 68 pourcents.



-41% sinds 1999 Deze daling wordt onder meer verklaard door het gedrag van de burgers die letten op hun verbruik (of dat moeten doen door de energieprijs), de verbetering van de isolatie van gebouwen en de evolutie van de huishoudelijke apparatuur.
Lees meer over energie

Uitstoot van broeikasgassen (BKG)

  • -Dit betreft voornamelijk CO₂
  • -Energieverbruik is de voornaamste bron van emissies :
59% Verwarming van gebouwen (woningen en kantoren)(Gegevens 2019)
30% Transport(Gegevens 2019)

Dalende emissies sinds 2004

Gelijklopend met de vermindering van het energieverbruik

Emissie van broeikasgassen

In 2017 werd bijna 3500 kiloton CO₂-equivalent aan broeikasgassen uitgestoten. Tussen 2004 en 2017 is deze uitstoot met 24 procent gedaald

Leer meer over het klimaat

Een jaar afval in Brussel, dat is :
(Gegevens 2014-2019)

Meer dan 1600000 ton voor alle sectoren samen, inclusief 322000 ton afval geproduceerd door huishoudens.

284 kg ingezameld afval per inwoner(Gegevens 2019)

Huishoudelijk afval dat is klaargemaakt voor hergebruik en recycling

39,9% van het huishoudelijk afval wordt voorbereid voor hergebruik of recyclage, d.w.z. 137.000 ton
(Gegevens 2019)
50% is de Europese doelstelling voor 2020
x4 Dit is de hoeveelheid afval dat werd voorbereid voor hergebruik en recyclage tussen 1995 en 2012, dankzij de gescheiden inzamelingen die geleidelijk aan werden ingevoerd. Deze hoeveelheden zijn sinds 2012 echter gestabiliseerd.
Lees meer over afval

Leidingwaterverbruik door de gezinnen

De Brusselse gezinnen verbruiken ongeveer twee derde (69%) van het totale watervolume dat in het Brussels Gewest wordt gefactureerd. Dat verbruik zou een van de laagste in Europa blijven.

96 liter per inwoner per dag in 2019
(Gegevens : 2019 )

99 liter per inwoner per dag in 2020
(Gegevens : 2020 (met invloed van COVID-maatregelen))

Stabiel waterverbruik per inwoner

En dit sinds 2012, na een gestage daling maar een invloed van de COVID-maatregelen is waargenomen in 2020..

Waterverbruik per inwoner

Het huishoudelijk waterverbruik daalde tussen 2005 en 2012 met 11 percent en bleef daarna stabiel op 96 liter per dag per inwoner tussen 2012 en 2018

Het gebruik van meer waterbesparende uitrustingen, alsook het inkomen en de bewustwording van gezinnen inzake duurzaam watergebruik zouden deze evolutie verklaren.

Kwaliteit van de waterlopen en het Kanaal

In tegenstelling tot het Kanaal lijkt het water van de Zenne en de Woluwe relatief vervuild. Er wordt echter een aanzienlijke globale verbetering van de fysisch-chemische kwaliteit van de Zenne vastgesteld bij het verlaten van het Gewest, al is die verbetering de laatste jaren minder sterk.

Verontreinigingsindicator: totaal fosfor (concentratie P90) bij het verlaten van het Gewest

De Brusselse doelstelling is dat de concentratie (P90) van totaal fosfor in het water lager is dan 1 milligram per liter. In 2001 bedroeg de concentratie 5 milligram per liter bij het verlaten van het Gewest. In 2007, bij de ingebruikname van het waterzuiveringsstation Brussel-Noord, daalde de concentratie met iets meer dan 2,5 milligram per liter. Sinds 2016 is het gehalte gestabiliseerd op 0,6 milligram per liter, en respecteert daarmee de Brusselse doelstelling.

Lees meer over water

Een «groene» stad

In 2008 was 54 percent van het Brussels Gewest bedekt met vegetatie. In 2019 is 14,5 percent beschermd gebied - 3 Natura 2000-gebieden en 18 natuur- of bosreservaten

Gecultiveerde ruimte

250 ha wordt gecultiveerd (meestal weiland) door professionele landbouwers, d.w.z. 1,5% van het grondgebied
Daarvan komt 11 ha overeen met stadslandbouwprojecten, in rechtstreekse verbinding met de lokale consument(Gegevens 2017-2018)
79 ha collectieve en familiale moestuinen worden bebouwd door Brusselaars (392 sites). (Gegevens 2018)

Ruimten voor de Brusselaars

28 m2 toegankelijke groene en recreatieve ruimte per inwoner, hetzij 1/8 van een tennisbaan. Het gaat echter om verschillende soorten van wisselende kwaliteit en met een ongelijke verdeling.(Gegevens 2009)
Leer meer over de natuur

Geluidsoverlast gerelateerd aan het verkeer

Het wegverkeer is de belangrijkste bron van geluidsoverlast gerelateerd aan het verkeer, ver voor het luchtverkeer ... maar het wordt anders ervaren.(Gegevens 2016)

Meer dan 6 op de 10 inwoners zou in een relatief lawaaierige omgeving wonen ten gevolge van het wegverkeer.
(Gegevens 2016)

's Nachts wordt de slaap van 3 op de 4 Brusselaars mogelijk verstoord door het lawaai van het wegverkeer.

Het luchtverkeer verstoort de slaap van 1 op de 10 Brusselaars

(1 op de 100 in 2020, als gevolg van de COVID gezondheidscrisis) (Gegevens 2016-2020)

Waar vindt u rust?

Sommige mensen in Brussel hebben het geluk in een rustige omgeving te wonen, in buurten waar het gemiddelde geluidsniveau geen grote overlast veroorzaakt. De impact van het transport en economische, commerciële en recreatieve activiteiten is daar beperkt.
Anderen moeten dan weer de "rust gaan opzoeken" door zich te verplaatsen naar de openbare plaatsen en groene ruimten. Helaas zijn deze gebieden zeldzaam in het centrum en in de eerste kroon, en zijn ze ook niet altijd even rustig ...
Meer informatie over Geluid

Bodemverontreiniging

Bodemverontreiniging (en grondwaterverontreiniging) vindt haar oorsprong in de verstedelijking en het industriële verleden van het Brusselse grondgebied. Deze vervuiling houdt een risico in voor de menselijke gezondheid en voor de ecosystemen.

De meest voorkomende 'risicoactiviteiten' zijn :

De opslag van ontvlambare vloeistoffen en stookolietanks
Onderhoudswerkplaatsen voor motorvoertuigen en verfspuitcabines
Opslagplaatsen van afvalstoffen
Metaalbewerking
Opslagplaatsen voor gevaarlijke producten

Sanering van verontreinigde bodems

Tussen 2005 en 2020 werd 608 ha grond opnieuw beschikbaar gemaakt voor de ontwikkeling van economische, residentiële of recreatieve activiteiten.

Cumulatieve oppervlakte behandelde grond

Tussen 2005 en 2018 werd 608 hectare grond beheerd of gesaneerd.



De uitgevoerde sanerings- en risicobeheersmaatregelen omvatten de behandeling van :

15,5 miljoen m3 verontreinigde grond, d.w.z. meer dan 2100 voetbalvelden (FIFA) van 1 meter dik
5,6 miljoen m3 vervuild water, d.w.z. meer dan 2.200 olympische zwembaden
Lees meer over de Bodem